Vrijdag 12 septemberNaar Goroka
We rijden naar Goroka, waar vandaag, morgen en overmorgen het jaarlijkse festival zal plaatsvinden.
Om 8:00 uur willen we vertrekken, maar het is wachten op de lunch, die men in het restaurant voor ons zou klaar maken. Het kost ze vijf kwartier om zes lunchpakketten te maken.
In Madang wordt ook nog wat op de markt gekocht. We moeten in de bus blijven zitten met de ramen op slot. Het is er niet veilig voor toeristen.
De weg is niet al te best. Grote delen bestaan uit meer gaten dan weg. Desondanks scheurt de chauffeur aardig door. Al snel rijden we de bergen in, de highlands zoals ze ze hier noemen. Ze spreken dat uit zonder de letter 'h', zodat het klinkt als 'islands', wat redelijk verwarrend is. Hier is het net zo warm als beneden, alleen wat minder vochtig en 's avonds koelt het wat af. We stoppen bij een marktje onderweg waar de plaatselijke bevolking worstjes, groente, pinda's en fruit (ver)koopt. Ook hier weer heel veel kinderen. De kleintjes worden onder een bamboepijp gehouden waar water uitkomt, om ze af te koelen. We mogen alleen begeleid gaan plassen in de bosjes.
Op het hoogste punt zitten we op ruim 1.800 meter en hebben we een mooi uitzicht over het dal. Soms is het zonnig, dan weer zo bewolkt, dat het lijkt alsof het ieder moment kan gaan regenen, maar dat doet het gelukkig niet.
Het verschil in huizen is duidelijk zichtbaar. Beneden staan alle huizen op palen, zodat de muskieten er onderdoor vliegen en de slangen niet naar binnen kunnen kruipen. In de heuvels staan ze gewoon op de grond. Het merendeel heeft nog rieten daken, wat er een heel stuk leuker uitziet als golfplaten.
De highlands liggen droog; wat wil zeggen, dat er alleen alcohol in hotels verkocht mag worden. Een groot probleem is de zelfgestookte alcohol en het geweld dat vooral binnen families (vooral tegen vrouwen) plaatsvindt.
Het is druk in Goroka. Er worden een kleine 20.000 mensen verwacht. Wij zitten in de Emmanuel Lodge die net buiten het centrum ligt. Lekker rustig. Alle hotels hebben grote hekken en bewakingspersoneel. We hebben een grote kamer met twee grote bedden, veel kasten die allemaal leeg zijn en heel veel ruimte. Een zitje zou aardig geweest zijn. De douche en wc zijn prima, maar het water in de wasbak loopt niet weg. Er komt een mannetje kijken, die, net als wij, het probleem constateert, maar het niet kan verhelpen.
Om 18:00 uur bestellen we eten voor 19:00 uur. Drie gerechten komen tegen achten en zijn helemaal koud; twee komen net na achten en de laatste om kwart over acht. De laatste drie zijn wel warm.
Het koelt hier 's avonds meer af en op bed ligt dan ook een gewoon dekbed. Er is geen airco en geen fan, maar die hebben we ook niet nodig.
Zaterdag 13 septemberGoroka sing-sing
Vandaag is het Goroka-festival, het grootste, en naar men zegt, het mooiste festival van Papoea-Nieuw-Guinea. Hier zijn de meeste sing-sing-groepen, die uit het hele land komen. We zijn benieuwd.
Ook nu is de lunch niet klaar en we vertrekken zonder. Onze busbemanning zal dat later op gaan halen.
We zijn goed 7:00 uur al op pad, terwijl het festival pas om 10:00 uur begint. Maar zo vroeg zijn er overal plaatsen waar de verschillende groep zich omkleden en opmaken. Dat vinden wij ook wel mooi om te zien. Al snel zien we een groep die prachtig beschilderd wordt en enorme tooien met paradijsvogelveren draagt. Vooral de blauwe pluimen zien er vreemd uit en lijken niet echt, terwijl ze dat wel zijn.
Overal zijn mensen bezig zichzelf en anderen te beschilderen en aan te kleden. Sommige groepen komen in open vrachtauto's of in bussen aanzetten. Andere komen lopend en vormen een dansende en zingende sliert mannen, vrouwen en kinderen. De een is nog vreemder en uitbundiger uitgedost dan de ander.
Goed half tien gaan we naar het festivalterrein waarvoor wij VIP-kaarten hebben. Mensen met gewone kaarten mogen pas tegen twaalven het terrein op. Op deze manier is het voor ons een paar uur betrekkelijk rustig en kunnen we op ons gemak foto's maken. Telkens komt een groep aanlopen en iemand van de organisatie wijst ze een plek op het grote grasveld. We zien alles binnen marcheren, de een nog trotser dan de ander. Voorop loopt altijd de oudste man of vrouw die nog kan lopen van de groep en die draagt een bord met de naam van hun clan. Het is fantastisch. Het is zo kleurrijk en vrolijk en alle dansers poseren gewillig voor de foto's. Sommige hebben hoofdtooien die groter zijn dan zij zelf. Overal zien we groepen mensen, dansend en zingend, uitgerust met pijl en boog, met veren, met maskers, met peniskokers, met lipschotels, met kleikoppen, met zonnebrillen (ziet er niet uit), met bamboefluiten, met schelpen, met kettingen, met neusbeentjes of – bladeren, met trommels, met speren.
De 'echte' dragen geen kleding onder de rieten rokjes en schaamlappen; de meeste wel als je goed kijkt. Een enkele vrouw draagt een bh, die dan helemaal niet past. We zien er eentje gebreid in de kleuren van de vlag.
We blijven tot de hekken open gaan voor het overige publiek. Het wordt dan erg druk. We gaan buiten het terrein een colaatje drinken en wachten op de bus, die onze lunchpakketten aan het halen is. Het duurt lang, want ze zijn nog steeds niet klaar. Uiteindelijk smaken ze goed. Hier een videoverslag van het festival.
Op de terugweg naar de lodge stoppen we in het dorp waar we een cap van PNG kopen voor € 3 en we willen ook wat bier meenemen, want dat hebben ze niet in onze lodge. Alle bottelshops zijn echter gesloten, omdat men bang is, dat de bevolking te veel gaat drinken. Wij vinden een hotel met bar en kopen daar een paar flesjes, die we in de lodge in de koelkast zetten.
We hebben zowaar ook een andere kamer gekregen en men heeft al onze spullen verhuisd. Wij hadden zo goed als alles ingepakt, dus dat was niet zo veel werk. Gisteren zeiden ze nog, dat er geen kamers leeg zouden zijn, maar misschien krijgen nieuwe gasten onze oude kamer wel.
Het eten komt, ondanks dat we vooraf besteld hebben, vijftig minuten te laat. Toch heel wat sneller dan vorige keer.
Zondag 14 septemberGoroka sing-sing, naar Mt. Hagen
Het ontbijt is een ramp. We hebben dat gisterenavond besteld en alles wordt één voor één afgehandeld. Wie het eerst besteld heeft, krijgt het eerst. Als je gerecht komt, loopt men terug naar de keuken en komt terug met toast, loopt terug naar de keuken en komt terug met één bestek. Als iemand om koffiekopjes vraagt, wordt er eentje gebracht en niet voor iedereen een. Ze hebben een uur nodig om zes ontbijten te maken.
We horen van andere gasten, dat de weg naar Madang en Lae is afgesloten door een roadblock. Dat had geen dag eerder moeten gebeuren, want gisteren reden over die weg naar Goroka toe. Twee stammen hebben ruzie gekregen en de weg geblokkeerd. Gelukkig gaan wij de andere kant op. Zo'n ruzie kan gaan om land, om vrouwen of om varkens, die erg kostbaar zijn.
We gaan nogmaals naar het sing-sing. Vandaag alleen naar het terrein en niet vooraf naar het opmaken van de verschillende groepen. Die groepen zijn vandaag wat later. Pas tegen half elf begint het vol te stromen. Het zijn dezelfde groepen als gisteren, maar toch ontdekken wij voor ons nieuwe. Gisteren zagen we al de Mudmen, maar die hadden toen altijd hun maskers af. Nu zien we ze binnen komen met maskers op. Als ze hun plaats op het terrein hebben ingenomen, gaan de maskers meteen weer af. We wikken er eentje en die weegt toch al gauw een kilo of zeven, acht. Geen wonder, dat ze ze snel afzetten.
Elke groep bestaat uit tien tot twintig personen. Soms alleen vrouwen, soms alleen mannen, maar de meeste gemengd. Ook kinderen doen mee. Allemaal zingen en dansen ze met hun eigen groep. De meeste blijven op de hun aangewezen plaats, maar een paar groepen niet. Zo is er een groep zwart gemaakt mannen en jongens die in een rij lopen, aflopend naar grootte, en met een grote zwarte slang boven hun hoofd rondsjouwen. De Tambul (WHP)-groep stapt heel stevig met zestien mannen, vier op een rij, hand in hand het hele veld over. Het is een kakofonie van geluid en kleur. Sommige gezichtsschilderingen lijken heel veel op elkaar, maar als je goed kijkt, zijn er toch verschillen.
We blijven kijken tot de poorten voor de andere mensen opengaan. Dan wordt het heel druk en zijn wij weg.
Felix heeft ondertussen een lunch voor ons geregeld van vers fruit en eieren. Zowel Felix als Willy, de chauffeur, lijken op betelnoten te leven. Er wordt regelmatig een stop gemaakt voor nieuwe voorraad. Voortdurend sproeien ze rode fluimen uit en hun tanden zien net zo rood.
We gaan op weg naar Mount Hagen, wat 230 kilometer verderop ligt en waar we zes uur over zullen doen.
De weg is soms goed, meestal niet. Heel veel gaten om het asfalt heen en hele stukken onverhard. Er is niet veel verkeer, dus dat scheelt weer. Soms rijden we omhoog de bergen in en dan komen we weer in een dal. In zo'n dal regent het opeens en niet zo'n klein beetje ook. Zodra we weer stijgen, is het meteen over en aan de weg te zien heeft het hier helemaal niet geregend. De rest van de dag blijft het droog.
In Mount Hagen zijn alle winkels dicht, want het is zondag. Het ziet er wat troosteloos uit.
We logeren 40 kilometer buiten de plaats in Kumul Lodge. Deze ligt midden in de bossen en er schijnen paradijsvogels te zitten. Als we aankomen, is het bijna donker en zien we niets meer. We nemen een lekker biertje en geven Felix en Willy een cola. Er is een buffet met spaghetti, vleessaus, groenten en gebakken aardappelen. En zoals altijd overal fruit na. Altijd banaan, ananas en papaja. Vandaag hebben ze voor de verandering ook een hele schaal passievruchten, die bijna niemand neemt. Mooi, des te meer hebben wij.
We zitten op 2.800 meter en het is frisjes. Op bed liggen hele dikke dekens en men brengt er ons nog een paar. Er is alleen ijskoud water in de douche, dus dat slaan we maar een keer over.