Zondag 7 oktoberPyongyang

Het programma wordt door de gidsen bepaald en is vooraf niet bekend. Wel de onderdelen maar niet de volgorde. Niemand heeft daar invloed op. Het staat voor alle dagen vast en er kan niet meer van af geweken worden. We zijn benieuwd.
Eerst krijgen we een westers ontbijt in een enorme zaal. Toast, ei, kaas, worst, aardappeltjes, tomaat, komkommer. Smaakt best. Alleen de instant koffie en instant thee zijn niet te drinken.
Het heeft de hele nacht geregend en het regent nu nog. Ook hangt er een lage bewolking zodat we eigenlijk niets zien. Er staat een wandeling in de Ryongak-mountains op het programma. Als het droog en helder is, is het waarschijnlijk prachtig. Maar nu...… Maar ja, dit staat op het programma, dit is Noord-Korea en dus gaan we wandelen. Na een half uur staat er een tempel die gelukkig opengaat, zodat we tenminste nog iets zien. Terug bij de bus zijn we allemaal doorweekt en koud. Gelukkig wordt er wel voorgesteld dat we eerst terug gaan naar het hotel om droge kleren aan te trekken. Overal zien we lege straten, wat lopende mensen met paraplu's en in het centrum wachtrijen van honderd meter bij de tram en de bus. Men staat allemaal netjes in de rij. De tram en de bus zijn gratis, voor de metro moet betaald worden. Ook de huizen zijn gratis. Men betaalt alleen voor de elektriciteit en het water. Men kan echter niet overal gaan wonen. Alleen als je ergens een baan hebt, kun je naar die plaats verhuizen. Je krijgt dan zo'n groot huis, dat bij het aantal mensen past. Als je afgestudeerd bent, kun je drie beroepen opgeven die je zou willen gaan uitoefenen. Als er voor de eerste voorkeur plaats is, krijg je zo'n baan. Anders voor de tweede of de derde. Als er helemaal geen plaats is, ben je werkeloos totdat er wel een plek is.
We gaan naar de 150 meter hoge Juche-toren aan de Taedongriver. De 150 meter hoge toren werd in 1982 onthuld als eerbetoon aan de grote leider die in dat jaar 70 jaar werd. Er zitten net zoveel stenen in als er dagen in 70 jaar zijn. Overal waar we een foto van willen maken, moeten we eerst vragen. Van sommige flatgebouwen mag het wel, van anderen niet. Die zien er waarschijnlijk niet goed genoeg uit.
Op het Kim Il-sung Plein wordt druk geoefend voor de Mass Dancing voor a.s. woensdag. Op 10 oktober wordt de Korean Workers' Party Foundation Day gevierd.
We bezoeken een internationale boekhandel en kopen een cd met Koreaanse muziek die we thuis als achtergrond op de dvd kunnen zetten.
Op een boot in de River lunchen we en hij vaart zowaar een klein rondje. Verschillende schotels met o.a. worst, varkensvlees, broodjes, vishapjes en soep. De mevrouw die de soep klaar maakt op het rooster is erg verbaasd als wij alle hete rode saus in de soep willen. De soep is erg lekker. Ook hier is een drankje inbegrepen, maar de hele tafel heeft dorst en we bestellen extra flessen. Na de lunch gaan we naar het Art-museum, omdat het nog steeds regent en wij (en ook de gidsen) niet naar de Moran Hill willen voor nog een wandeling. Een mevrouw leidt ons in sneltreinvaart rond langs schilderingen en wat vazen. Niet geweldig.
Na een bezoek aan een souvenirwinkel gaan we terug naar het hotel. Omdat het zondag is, zijn veel dingen niet open. Het is een echte rustdag.
In de brede, lege straten toetert de bus regelmatig voor overstekende voetgangers, die totaal niet verwachten dat er wel eens verkeer op de weg zou kunnen rijden.'s Avonds eten we in een lokaal restaurant. Schaaltjes met varkensvlees, mandoes (dumplings), aardappelreepjes, groente, tahoe, kimchi en soep. Later volgt nog bibimbap, een potje met rijst, vlees, groente en hete pastasaus. Daarnaast een kommetje met bouillon dat je in het potje moet gooien. Wij zitten met z'n vijven aan tafel en er staan twee flessen bier. We bestellen er nog twee bij en dan zijn we € 1 kwijt met z'n vijven.

Maandag 8 oktoberPyongyang

Mooi weer vandaag. Redelijk zonnig, maar wel een koud windje.
Eerst gaan we naar het Victory Fatherland Liberation War Museum waar een mooie schildering in de vorm van Panorama Mesdag te bewonderen is. Dan naar het bijbehorende monument, het Spy Ship Pueblo en het Korean Worker Party Monument. Alles gaat alleen maar over anti Japan en anti VS.
Voor de lunch gaan we hotpotten en iedereen krijgt een eigen potje. Erg leuk en erg lekker.
We rijden over een hele lege tien(!)baans weg naar Nampo. Af en toe zien we een auto. De wegen zijn zo breed, dat in geval van oorlog er een vliegtuig zou kunnen landen. Er is dan ook geen middenberm. Bij navraag is de uitleg van de gidsen dat de weg zo breed moet zijn voor de grote haven in Nampo.
Vandaag is Kim Jong-il tien jaar aan de macht. Een feestdag dus en veel vrouwen dragen de hanbok, de traditionele jurk. Daarna gaan we naar Mangyongdae, het ouderlijk huis van Kim Il-sung.
We eten snel in het hotel en vertrekken dan naar het Arirang-festival. Dat wordt gehouden in het grote stadion en het is er hartstikke druk. Buiten spuiten fonteinen die mooi in de gekleurde schijnwerpers staan. Grote groepen spelers komen aangelopen in mooie kleren. Er zijn wel toeristen, maar de meeste toeschouwers zijn Noord-Koreanen. Zij betalen voor een kaartje slechts een paar euro. En dat is voor hen veel geld. De toeristen zitten strikt gescheiden van de Koreanen en het is verboden om foto's van hen te maken. Video is helemaal verboden.
Elke jaar zouden deze spelen plaatsvinden, maar door o.a. overstromingen in de afgelopen jaren, is het al vijf jaar geleden dat ze uitgevoerd zijn. Meer dan 100.000 artiesten, studenten en kinderen voeren gedurende anderhalf uur een show op met scènes en dansen die het verhaal van de DPRK vanaf 1905 uitbeelden. Dat gebeurt in het midden van het stadion op de grasmat. Het publiek zit aan een lange kant van het veld. Aan de andere lange kant zitten 20.000 studenten met enorme boekwerken die ze omhoog houden en zo samen een afbeelding vormen. Allemaal tegelijkertijd slaan ze een blad om, zodat er iets anders wordt getoond. De € 50-plaatsen zitten iets meer aan de zijkant dan de duurdere kaartjes, hebben geen kussentjes, wat minder ruimte en krijgen geen drankje. Het zicht is net zo goed en wij hebben ruimte genoeg. Het is ruimer dan bij ons in de voetbalstadions. Mr. Lee zit bij de duurdere plaatsen, miss Lee (geen familie) bij ons en miss Han bij de middenklasse. In een ongelofelijk tempo komen de verschillende groepen het veld op. Honderden tegelijkertijd. En allemaal lopen ze in de pas en op de maat. Amper een afwijking. Er staan op het veld overal stippen en lijnen, maar toch. Het is heel erg knap. Honderden meisjes met hoepels, keurig in het gelid. Allemaal tegelijkertijd springen ze er door heen en niemand valt. Ook kleine kinderen doen mee. Die maken er meer een gymnastiekshow van. Ook acrobaten in de lucht met een groot net er onder zijn aanwezig. Allerlei formaties in allerlei kleuren worden uitgevoerd. Zowel door mannen als door vrouwen. Als de ene groep nog bezig is, stelt de volgende zich al op. Het gaat zo razendsnel dat we in die anderhalf uur oren en ogen tekort komen. Telkens zien we andere kleren en kleuren. Soms word je even afgeleid en binnen vijf seconden draagt iedereen ineens een andere kleur. Fantastisch. Na afloop moeten eerst alle buitenlanders naar buiten. De lokale mensen worden tegengehouden. Stel je voor, dat je met hen in gesprek komt. De meeste spreken trouwens geen woord Engels. Miss Lee maant ons dan ook om meteen te vertrekken.
Gelukkig is het droog, maar tegen het eind wordt het wel wat fris. Terug in het hotel nemen we dan ook eerst een bakje koffie en een bodempje whiskey om warm te worden. Daarna naar beneden waar ze in het theehuis tapbier verkopen.