Dinsdag 10 septemberMoskou
Toch wel ideaal zo'n trein: 's morgens om 8:00 uur zijn we in de stad en hebben zo geen tijd verspild met reizen. We hebben een sms je ontvangen uit Nederland waar ze op de tv hadden laten zien dat heel Moskou vol met rook hangt van de branden rondom de stad. Het is zo erg, dat het niet uitmaakt van welke kant de wind komt. Het brandt overal. Maar het valt reuze mee. Het is niet echt helder, maar er hangt geen brandlucht en de zon laat zich regelmatig zien. De temperatuur blijft goed.
Het verkeer is niet hetzelfde als in St. Petersburg: veel auto's, (trolley)bussen, taxi's en voetgangers. Geen fietsen, brommers en motoren. En geen getoeter. Men rijdt redelijk netjes, maar ze stoppen niet voor overstekende voetgangers. We worden in een lada naar het Russia-hotel gebracht. Vonden we het hotel in St. Petersburg groot: hier zijn maar liefst drieduizend kamers. Een voordeel is wel, dat het vlakbij het Rode Plein ligt: er is dus op loopafstand veel te bekijken. En dat er veel te zien is, merken we wel aan het korte stukje in de auto: overal koepels, torentjes, grote gebouwen al dan niet voorzien van een gouden laag.
We gaan eerst ontbijten in het hotel: ook een buffet, maar lang niet zo uitgebreid als gisteren. Maar meer dan voldoende en we laten het ons dan ook goed smaken. Eerst willen we het Kremlin met een bezoek vereren. Maar we zijn het hotel nog niet uit of we staan voor de Basiliuskathedraal. Hoewel er twee torens in de steigers staan (waarom verbazen we ons daar niet over), blijft het een geweldig gebouw. Het is het meest sprookjesachtige gebouw van Rusland. De kathedraal stamt uit de tijd van Ivan de Verschrikkelijke (1559) en bestaat uit negen kapellen, ieder met een eigen koepel. We lopen langs de rode muur van het Kremlin tot we bij de ingang komen. We moeten de tassen achterlaten in de claokroom en ook een kaartje kopen om te fotograferen. Video'en mag blijkbaar gratis. We snappen het niet helemaal.We vergapen ons wederom aan alle gouden torens en koepels van de verschillende kathedralen: o.a. de Verkondigingskathedraal, de Maria-Hemelvaartkathedraal, de Ivan-de-Grote-klokkentoren, het Kremlinpaleis (1849), het Facecttenpaleis. In de wapenzaal ligt een verzameling van koninklijke (wapen)uitrustingen, zoals de met bond afgezette kroon van Monomach, de zilveren kroon uit 1762 voor de kroning van Catharina de Grote en haar zilveren trouwjurk en prachtige geborduurde gewaden. Ook zijn er verschillende eieren van de koninklijke juwelier Fabergé. Daarna wandelen we het Rode Plein op waar het allerheiligste van de voormalige Sovjet-Unie staat: het Leninmausoleum. Aan de ene kant van het plein staat de Basiliuskerk en aan de andere zijde het rode Historisch Museum. Tegenover het Leninmausoleum staat het GOEM-warenhuis van maar liefst tweehonderdvijftig meter lang (1889-1893). In de Sovjetperiode stroomden er dagelijks 300.000 mensen naar dit warenhuis om aan de in totaal tweeënhalve kilometer lange toonbanken dingen te kopen die in de rest van het land niet te krijgen waren.
Onderweg naar het hotel kopen we een T-shirt voor 150 roebel (matige kwaliteit) en rusten de rest van de middag lekker uit. We hebben een restaurant uitgezocht waar we met de metro naar toe moeten. Die metro kost hier maar 5 kopeken en we ontdekken de tienrittenkaart waardoor we maar 3,5 kopeken per rit betalen (€ 0,10). We vinden het restaurant en als we het niet uit het boekje zouden hebben, zouden we zo'n tent nooit ingaan. Het ziet er erg kitscherig uit, een beetje oosters, platen op de muur geschilderd. Maar binnen is het erg chique; ze hebben twee Engelse kaarten en ze spreken twee woorden Engels. Het is niet de goedkoopste plaats, maar ach, het is vakantie en het smaakt prima als uiteindelijk iedereen het gerecht heeft wat hij besteld heeft. Dat gaat niet helemaal goed. Lia heeft iets besteld waarvan we dachten dat het pasta zou zijn en dat later momo's blijken te zijn. Lekker.
Woensdag 11 septemberMoskou, Trans Mongolië Express
's Nachts heeft het geregend, wat wij niet gemerkt hebben, maar Gerda en Carlo wel. Als we na het ontbijt buiten komen, voelen we dat het zeker tien graden kouder is dan gisteren. Het waait vrij stevig en de zon zal zich vandaag niet laten zien. Wel even wennen na drie prachtige dagen. De mensen buiten (marktverkopers) dragen gelijk dikke jassen en bontmutsen. Dat is nou ook weer overdreven. We gaan eerst metrostations bekijken. We hebben opgezocht welke de mooiste zijn en voor € 0,10 kun je ze allemaal zien. Erg goedkoop, want eigenlijk is het één groot museum. Elk station heeft een eigen thema. Alle namen staan alleen in het Russisch en van de cyrillische tekens maken we Nederlandse woorden. Zo maken we 'kiepkar' van 'kypcka?' terwijl er eigenlijk 'kurskaya' staat. Alle Russen zitten en staan al hangend aan de rail te lezen. Sommige de krant, maar de meeste gewoon een boek. Het is er wel erg warm, zo erg dat we onze jassen uittrekken. Ook zitten er nogal wat mensen flesjes bier te drinken. Naast de vele kranten- en broodjeskiosken zijn er ook veel dranktentjes. Ook bloemen zijn populair. Vervolgens gaan we naar het Novodevitsji-klooster, oftewel het Nieuwe Maagdenklooster. Het is gesticht in 1524 en was al snel een van de rijkste kloosters in Rusland. Het was een exclusief internaat voor de dochters van de adel, van wie niet allen er vrijwillig zaten. Prachtig is de kathedraal van de Moeder Gods van Smolensk met op de voorgrond de gouden Prokhorov-kapel. Links staat de klokkentoren van tweeënzeventig meter hoogte.In een donker zaakje aan de overkant drinken we koffie en thee om warm te worden. Het verschil in temperatuur met gisteren is teveel voor ons. Met de metro gaan we naar de Arbatstraat, een voetgangersgebied wat erg gezellig zou moeten zijn. De kroegjes en eettentjes zien er aardig uit en de mensen van de marktstalletjes in het midden van de straat staan weg te kleumen bij de harde wind. We gaan op zoek naar postzegels, maar dat valt niet mee. We moeten het een paar keer vragen en het eerste postkantoor verkoopt ze niet. We gaan op zoek naar een volgende, weer vragen, en dan lukt het wel. We zijn het zat en gaan een biertje drinken. We vinden een betaalbaar restaurant tussen alle dure en eten verrassend lekker. Het gaat wel snel: soep (kippen) en caesarsalade vooraf, kip met (heel veel) knoflook, varkensvlees met patat, kippen- en runderprutje. Daarna is het tijd om terug te gaan naar het hotel waar we opgehaald worden om naar de trein te gaan. Het verkeer is nog erg druk, volop files. Het komt hier allemaal wat later op gang dan bij ons: pas tegen tienen wordt het 's morgens druk en het gaat veel later door (tot 23:00 uur).
Er is een aparte ingang voor toeristen en voor een groot hek staan Mongolen en Russen met allemaal grote pakken. Die mogen er pas in als wij binnen zijn. Het is een gesjouw en geduw van enorm grote pakken bij de trein: veel handelaren die verderop hun spullen proberen te verkopen. Het is een gedrang en erg hectisch. We zijn blij dat we eindelijk in de trein zitten: we hebben vermoeide, stijve beenspieren en zere voeten. We willen niet weten hoeveel kilometers we de afgelopen vier dagen gelopen hebben. We hebben met z'n vieren een coupé met vier bedden, waarvan je er twee op kunt klappen en dan twee banken overhoudt.We maken het raampje open om wat foto's te maken en doen het niet dicht: helemaal fout. Want even later pikt iemand vanaf buiten zomaar Carlo's fototoestel. We zitten er gewoon bij en zijn te laat. We gaan er nog wel achterna, maar vinden natuurlijk niets. Vreselijk balen. Het is jammer maar we worden hierdoor nog wantrouwiger tegenover de plaatselijke bevolking, terwijl we van het merendeel natuurlijk niets te vrezen hebben. Achteraf zal blijken, dat hier in Moskou de enige plaats is waar zo van buitenaf gestolen kan worden; op de andere plaatsen liggen de stations veel lager en kun je er niet bij. We nemen een glaasje whisky tegen de schrik en maken ons al snel klaar voor de nacht. We krijgen lakens, sloop en handdoekje uitgereikt. In de gang is er veel gesjouw met grote pakken. Buiten is het 8º.
Donderdag 12 septemberTrans Mongolië Express
Het is koud 's nachts en de lakens zijn erg kort. Morgen gebruiken we onze lakenzakken wel.
In de gang van de trein ligt een tapijt, een loper, waar overheen weer een doek ligt ter bescherming. Misschien voor al de grote pakken die telkens heen en weer gesleept worden. Sommige coupés zijn er helemaal mee vol gestouwd en ook voor de uitgangen staan er een paar. Hier ligt ook nog iemand op te slapen.
We maken ons ochtendtoilet in het kleine toilet aan het einde van de gang waar ook een kleine wastafel zit met koud water. Vervolgens halen we warm water om koffie en thee te maken. Het smaakt prima. In elke gang staat een samovar met gratis warm water en zijn er twee provodniks. Zij houden het rijtuig schoon en lossen eventuele problemen op. Eenmaal per dag gaat de dweil door de coupé. Een van de dames komt regelmatig langs om suikerklontjes te verkopen, maar die hebben we zelf. 's Middags wordt er gevent met gekookte eieren. Buiten is het helder blauw. De bomen die we nu passeren beginnen enigszins herfstkleuren te krijgen. Af en toe zien we een (houthakkers)dorpje. Het ziet er koud uit buiten.
Het is hier een uur later dan in Moskou. Buiten staat er elke kilometer een paaltje langs de rails, zodat je kunt zien hoever we van Moskou zijn verwijderd. Op 957 kilometer van Moskou stoppen we in Vjatka, voorheen Kirov. Het ziet er zwart van de mensen en daar verbazen we ons over: als die allemaal in de trein moeten
Maar nee: op het perron begint de plaatselijke markt. In twintig minuten tijd probeert iedereen van alles te (ver)kopen: bontjassen, sportschoenen, truien, onderbroeken, paraplu's. De bevolking moet het hier van hebben omdat dit in hun woonplaats niet te koop is. Het is een gedrang, geroep en gegraai van jewelste. Een waar spektakel. Wij gaan even de trein uit en kopen vier broodjes voor 21 roebel voor zowel het ontbijt als de lunch. De trein vertrekt zonder waarschuwing en alle handelaren verdringen zich bij de deuren om de trein in te komen. In de gangen blijft het een heen en weer gesleep van grote tassen met allerlei goederen. We maken een paar keer koffie, thee en soep. Smaakt allemaal goed. We hebben dat allemaal van huis meegenomen, evenals de koekjes.
In Balezino (1.194 kilometer van Moskou) is de volgende stop 's middags om 15:00 uur. Op het station staan naast de handelaren uit de trein, ook de plaatselijke verkopers. Wij kopen met z'n vieren zes broodjes en tien appels voor 80 roebel, zes tomaten voor 10 roebel en vier flessen bier (halve liters) voor 120. Het bier drinken we meteen op en eten er borrelnootjes bij die we meegebracht hebben.
Het weer is nog steeds prachtig: zonnig en helder blauw. We zien veel berkenbomen, sommige al in een prachtige rode kleur; de meeste nog geelgroen. De bomen zien er goed uit; veel beter dan bij ons. Ze hebben hier geen last van de zure regen. We gaan apart eten en apart de trein uit, zodat er altijd iemand in de coupé achterblijft. Deze kan aan de buitenkant nl niet op slot en regelmatig wordt de deur door iemand open gemaakt om te kijken of er iemand is. We vertrouwen het niet helemaal. Er wordt nu geleurd met o.a. zoutjes, eieren, bier en wodka. We zetten de klok weer een uur vooruit (Moskou-tijd +2). Het zijn korte dagen op deze manier.
Het avondeten gaat in tegenstelling tot het ontbijt verrassend snel. Binnen twintig minuten staat er steur en boeuf stroganoff voor onze neus.
In Perm (1.436 km) stoppen we weer. Dit is een grote stad waar waarschijnlijk van alles te koop is, want er wordt amper gehandeld. De zon is zowat onder en het is bitter koud buiten. We kijken alleen vanuit het open raam dat we weer snel sluiten. Als dagafsluiting drinken we vandaag een glaasje cognac. Alle afval wordt de trein uit geflikkerd door de provodniks. Volgens ons ook bierflesjes. Soms hebben we het idee dat de trein over zo'n berg afval heen rijdt.