Vrijdag 30 augustusWandeling Baliemvallei

En inderdaad. Het lijkt buiten een groot zwembad, maar het is wel droog. Binnen de kortste keren zitten we onder de blubber. Je moet bij iedere pas heel goed uitkijken om niet uit te glijden. Het is een erg mooie wandeling. Veel klimwerk. Tussen de middag eten we weer langs de kant in het gras: koude nasi en gebakken ei.
Iets verderop krijgen we zicht op de prachtige Baliemvallei. Heel mooi. Na ongeveer vier uur wandelen, komen we in Seima aan, waar we weer bij onderwijzers blijven slapen. Dat zijn Javanen die verplicht worden een paar jaar in Irian Jaya te werken, voordat ze werk op Java kunnen krijgen. Er is wederom veel belangstelling van de Papoea-bevolking die ons van alles wil verkopen. Het vindt gretig aftrek binnen de groep.
Mummie, Irian Jaya's Avonds eten we erg lekker: bami met tonijn. Erg lekker.

Zaterdag 31 augustusWandeling Baliemvallei

Een wandeling van twee uur van Seima naar Sugokmo. 's Nachts is het droog gebleven en heeft het erg hard gewaaid, zodat de paden enigszins zijn opgedroogd. Dat is wel prettig, want sommige stukken lopen erg steil naar beneden. We passeren een landverschuiving, waar we helemaal overeen moeten klimmen. In Sugokmo staan taxi's op ons te wachten om ons naar Akima te brengen. We maken een tussenstop bij Sam's huis in Wamena om alle oorlogstuig, pijlen en bogen, hakwerktuigen e.d. achter te laten.
In Akima zien we de gerookte mummie van een belangrijke voorvader, die al ouder is dan honderd jaar. Ze bewaren die in een hut. Aangezien men de tijd niet bijhoudt (niemand weet hoe oud hij is), weet men niet precies hòe oud.
Vanuit Akima lopen we in vijfenveertig minuten naar Soroba. Onderweg komen we langs een watertje dat te breed is om over te springen. Onze drager draagt iedereen er over. Geen gezicht: al die lange Nederlanders op die kleine Papoea. Wat zijn ze vreselijk sterk.
Soroba is een nagemaakt Papoea-dorpje, speciaal voor toeristen. De hutjes zijn alleen niet eender aan de echte. Beetje nep. We blijven er een nacht slapen in het stro en hebben verschrikkelijk veel last van muggen. Bij het avondeten krijgen we een enorme pan vol met grote rivierkreeftjes.

Zondag 1 septemberWandeling Baliemvallei, naar Wamena

Varkensfeest, Irian Jaya's Morgens wandelen we een uurtje naar Howobim waar een varkensfeest voor ons zal worden georganiseerd. Wij kopen een varken, dat dan door het hele dorp wordt klaargemaakt en opgegeten. Wat een spektakel! Allemaal Papoea's helemaal feestelijk uitgedost. Het varken wordt met pijl en boog door het stamhoofd vakkundig gedood.
De taken zijn duidelijk verdeeld: de mannen slachten het varken en helpen de vrouwen met de hete stenen. De vrouwen gaan over de groenten en de stoofpot.
Er wordt een grote stoofkuil gemaakt waar alle vrouwen zelf meegebrachte aardappelen en wortels inleggen, afgewisseld met groen loof van de aardappels. Alles wordt gestoofd met van tevoren heet gemaakte stenen die ook in de stoofpot verdwijnen.Opperhoofd, Irian JayaIn de tussentijd wordt een soort oorlogsdans uitgevoerd, zoals die tegenwoordig waarschijnlijk nog voorkomt als men verder het binnenland ingaat. Dat gaat heel primitief. Als het regent, dan wordt er gepauzeerd, want anders worden alle veren en beschilderingen nat. In het begin staan beide partijen elkaar minstens een halve dag uit te schelden. Als er eenmaal gevochten wordt, is het afgelopen zodra er iemand gewond is. De oudere Papoea's hebben menig litteken van vroegere gevechten.
Oorlogsdans, Irian JayaNa twee uur kan de pot geopend worden, maar eerst wordt er een ceremonie uitgevoerd. Een soort dans waar een helemaal zwart gemaakte Papoea in trance raakt. Verschillende oudere mensen dansen mee, ook in trance zo te zien. 't Is een heel indrukwekkend gezicht.
De inhoud van de pot wordt verdeeld: het vlees is voor de mannen, de groente voor de vrouwen. Door onderling te ruilen, krijgt iedereen toch wat verschillends. In vroeger tijden kregen eerst de mannen zoveel als ze wilden, daarna de kinderen en als wat er dan over was, waren de vrouwen aan de beurt.
's Middags in het hotel lekker gemandied en 's avonds eten we bij Sam lekker garnalen. Een heel bord vol met grote scampi's voor maar ƒ 7. We nemen afscheid van Willy die nog twee weken in Irian Jaya zal blijven.

Maandag 2 septemberWamena

Een vrije dag in Wamena. De koffers worden helemaal opnieuw ingepakt, en we gaan nog een keer naar de markt en lummelen verder wat.

Dinsdag 3 septemberNaar Biak (Biak)

Om 6:00 uur staan we op om de vlucht naar Biak te halen. Je moet wel op tijd zijn, want als het vliegtuig binnenkomt, gaat het meteen weer weg, ook al is dat ver voor de officiële vertrektijd. Als een vliegtuig arriveert, dan gaat er een sirene af, die in de hele vallei te horen is. Men weet dan dat men zo snel mogelijk naar het vliegveld moet. Om te reserveren ligt er een schrift met voor elke dag een bladzijde (er gaat een vliegtuig per dag). Je kunt hier dan je naam opschrijven; is het blad vol, is ook het vliegtuig vol. Zo simpel is dat.
Het is een prachtige vlucht door het dal langs de bergen. Eerst terug naar Jayapura waar we overstappen van een Fokker-27 naar een Fokker-28. Dan weer naar het zuiden, over Wamena heen naar Timika, waar we een tussenlanding maken en van daaruit naar Biak.
We vliegen vrij laag, zodat we een mooi uitzicht hebben op de vallei. In het zuiden liggen veel rivieren en veel moerasland.
In Biak is ons hotel tegenover het vliegveld. Niet dat je daar last van hebt, want per dag komt/vertrekt er slechts een enkel vliegtuig. Niet bepaald Schiphol. Wel hoor je iedere keer als er een vliegtuig aankomt een sirene. De tuin van het hotel grenst aan zee. Prachtige ligging. Het was een mooi hotel toen het net klaar was, maar van onderhoud heeft men in Indonesië nog nooit gehoord.
's Middags lezen en badderen we tijdens een kleine regenbui.

Woensdag 4 septemberBiak

Per bemo vertrekken we naar Bosnik. Hier charteren we een boot met drijvers naar Awai Island om op dat eiland te gaan snorkelen. We doen er vrij lang over door de behoorlijk hoge golven. Het snorkelen is schitterend. Veel kleine blauwe vissen en Lia ziet een papegaaivis, een dikke, ronde, zwarte vis met een groot wit kruis op z'n kop.
We zoeken schelpen. Er zijn mooi bij, maar niet de moeite waard om mee naar huis te nemen. Intussen zien we de regen op Biak plenzen. We besluiten om te wachten tot de bui over zou zijn. Helaas komt die onze kant uit en we worden bij een van de bewoners uitgenodigd om te schuilen. Al met al een leuk dagje, al zijn we wel wat verbrand!
's Avonds eten we lekker bij Gloria. Hier zijn allerlei verschillende eettentjes binnen waar je overal wat kon bestellen. Ze hebben heerlijk verse ananassapjes.

Donderdag 5 septemberBiak

's Morgens wandelen we naar 'kantor pos' om voor de laatste keer geld te wisselen. Het is erg heet. Met z'n allen huren we een bemo (5.000 rupiah - ƒ 5 per uur) en rijden we naar Warda in anderhalf uur over een kleine slingerende weg. We nemen een boot en varen landinwaarts. Vreselijk mooi gezicht. Helemaal begroeid met jungle. Er wordt verteld, dat het primaire jungle is. Ons doel is een mooie waterval. Vervolgens hobbelen we terug. We zijn goed gaar na zo'n dag. Snel douchen we en in de tuin van het hotel genieten we van een pilsje van Martin. Hij zal ons gaan verlaten, of liever gezegd, wij hem, want hij blijft nog twee weken. Ons afscheidsmaal is weer bij Gloria, ditmaal met overheerlijke Rendang.

Vrijdag/Zaterdag 6/7 septemberNaar huis

We hebben de keuze:
laat op, vliegen naar Ambon, wachten op vliegveld, vliegen naar Sulawesi, wachten op vliegveld, vliegen naar Jakarta en dan verder via Singapore naar Amsterdam
òf
vroeg op, vliegen naar Bali, wachten op vliegveld, vliegen naar Jakarta, van 10:00 tot 20:00 uur de stad in en dan verder via Singapore naar Amsterdam.
Dat laatste doen we dus en om 4:30 uur staan we al op om in te checken. Daarna gaan we terug naar de overkant naar ons hotel om te ontbijten.
We vertrekken met een DC-10 die vanuit Hawaï (via een tussenlanding in Biak) naar Bali zou vliegen. Hier hebben we helaas enige vertraging. In Jakarta kunnen we, na wat zeuren, meteen inchecken voor de vlucht naar Singapore 's avonds, zodat we onze koffers kwijt zijn.
De rest van de dag verkennen we de stad en winkelen we een beetje gewinkeld.
Van de tijd worden we nu echt gek: in Biak is het zeven uur later dan in Nederland, op Bali zes uur, in Jakarta vijf uur en in Singapore weer zes uur.
En nu echt naar huis!

Hier staan wat extra foto's in de fotogalerij.

Dit was een reis met Baobab (tegenwoordig Sawadee).