Zondag 23 maartJambughoda

We gaan vandaag naar Champaner en bekijken drie moskeeën waarvan de Jama Masjid het indrukwekkendst is. Ze hebben nooit echt dienst gedaan als moskee en daarom hoeven we onze schoenen niet uit. De hele stad staat op de werelderfgoedlijst.
Jama Masjid-moskee, GujaratErgens onderweg zien we een plas water met witte ibissen en verschillende soorten ooievaars.
Bij Chelawada is een tempel op een bergtop en dit is een bedevaartplaats voor hindoes van de Rathwa-stam. Te voet moeten ze bij dit warme weer de vele trappen op. Dichtbij is een offerplaats waar veel mensen een kip of een geit offeren. Volgens strikte regels wordt een bepaald ritueel uitgevoerd met water, kokosnoten, granen en sterke drank. Er wordt een vuurtje gemaakt en speciale kannetjes worden daar op gezet. Vervolgens wordt het beest gekeeld. In geval van een geit wordt die ook gestroopt. Alles gaat in zakken mee naar huis.
In Ghoghamba is de hoofdstraat een grote markt. Hele volle auto's en tuktuks rijden af en aan. Mensen op het dak, hangend aan de zij- en achterkant. Het kan allemaal. Het is er druk en wij vallen erg op. De hele dag zien we geen toeristen. We worden van alle kanten aangestaard en pas als iemand iets tegen ons durft te zeggen, drommen anderen om ons heen.
Het is warm, erg warm, 35° in de schaduw. Er gaan elke dag dan ook heel wat flessen water door heen. Voor in de bus staat een hele grote koelbox die vol zit met flessen water waar we uit kunnen putten. Gopal, de chauffeur, zorgt voor de voorraad en gooit er af en toe wat ijs bij, zodat het water lekker koel blijft.
Na de siësta gaan we naar Gandara waar de muren binnen in de huizen prachtig beschilderd zijn. Een priester bepaalt wat er op de muren komt, waarna een kunstenaar dat aanbrengt. Alles wordt nauwgezet gecontroleerd en als het niet goed is, moet het over. Er zijn verschillende huizen met zulke tekeningen die een hele wand beslaan, die er allemaal hetzelfde uitzien. Blijkt dat overal dezelfde priester is geweest. Het zijn allemaal kleine dorpjes met maar een paar huizen. Het is overal opvallend groen, want er is nogal wat water. Het koren wordt gemalen met een handmolen en de pottenbakkersschijf wordt ook met de hand gedraaid.

Maandag 24 maartNaar Kavant, Vadodara

Vandaag is het Kavant-festival van de Rathwa-stam. En wat voor een festival. We hebben nog nooit zo iets indrukwekkends gezien.
Kavant-festival, GujaratWe gaan er vroeg heen, zodat we weg kunnen als het echt druk gaat worden. En dat wordt het, heel erg druk. Normaal wonen hier niet zoveel mensen, maar vandaag barst het dorp uit zijn voegen. Vrijwel iedereen komt lopend via één toegangsweg naar het dorp. Een stroom mensen die de hele dag zal aanhouden. Het is geweldig bij die toegangsweg te staan kijken. De vrouwen zien er fantastisch uit. Heel veel dragen een brede zilveren band om de hals met daaraan allerlei zilveren versieringen. Kettingen om het middel, oorbellen, brede armbanden om de bovenarm, een heleboel smalle om de onderarm. Om het middel kettingen en vooral de brede enkelbanden van de oudere vrouwen zijn prachtig. Ook hier dragen vrouwen kettingen over hun rug over de staartvlechten. Sommige kinderen dragen een glinsterend hoedje. De mannen zijn min of meer gewoon: lange broek met overhemd met lange mouwen. We zijn er nog maar kort, als Pradeep weet te vertellen dat er al een dansgroep is gearriveerd. Hij loodst ons door straatjes en aan de kant staan de mensen rijen dik te kijken. Alleen de toeschouwers zien er al prachtig uit. Velen dragen een zelfde kleur sari, zodat je ziet dat ze uit eenzelfde dorp komen. Een dorp is niet meer dan een paar huizen. Dan komt er een groepje rood, dan blauw, oranje of fel geel geklede vrouwen. Alle kleuren van de regenboog zijn aanwezig. Het is geweldig. Kavant-festival, GujaratEn dan komt de dansgroep. Mannen dansen de eigenlijke dans, terwijl vrouwen en mannen er omheen dansen. Het begint met een groep zwart gemaakte mannen met maskers op en slingers om. Ze hebben ratels bij zich. Dan volgt een enorme trommel en twee als paarden verklede mannen. Daarna volgt een hele rij prachtig beschilderde mannen. Hun gezicht is met veel kleine witte stipjes versierd, de rest van het lijf met grotere ronde witte cirkels. Op hun hoofd hebben ze een hoed met allerlei verschillende kleuren slierten of slingers.
Sommige zijn kaal, maar allemaal hebben ze enorme hoeden met groene pauwenveren op het hoofd. Om hun middel dragen ze een riem met grote koperen bellen. Ze maken danspasjes, vrij eenvoudig en steeds hetzelfde. Na een paar pasjes schudden ze heel licht met de heupen, allemaal tegelijk, zodat alle bellen rinkelen. Daarachter loopt een groep mannen met dezelfde tekening op het lijf, maar met een riem kalebassen en hoge gekleurde hoeden. En allemaal dansen ze in hetzelfde ritme van de rinkelende bellen en trommels. Daarnaast dansen vrouwen mee op de maat. Ze vormen lange rijen, met de linker arm langs het lichaam en de rechter hand op de rechter schouder van de voorganger. En ook zij hebben dat hupje. Soms lopen er ook groepen mannen met fluiten of stokken. Men loopt door alle straten van het dorp en op sommige pleinen of brede stukken maken ze een extra rondje. Het is zo fascinerend. Er komen nog steeds mensen aanlopen. Op sommige plekken zorgen politieagenten dat de mensen blijven doorlopen, je mag dan niet blijven stilstaan. Het wordt steeds drukker. Wij kijken eerst alleen toe totdat Pradeep met iemand van de dansgroep heeft geregeld dat we foto's mogen maken.
Kavant-festival, GujaratLater staan wij op een dakterras, onder een luifel, waar wat stoelen staan. We hebben hiervandaan een mooi uitzicht op de drukte beneden ons. Ook hier wordt het echter steeds drukker en we komen steeds dichter op elkaar te staan. Iedereen wil uiteraard in de schaduw staan. Het is ondertussen zo druk, dat de dansgroepen steeds moeilijker te zien zijn. Het is mooi dat we die hebben kunnen fotograferen toen het nog een beetje rustig was. Er zijn hier hooguit tien toeristen, verder nog wat Indiërs met grote camera's. Het dansen gaat op dezelfde manier verder en daarom besluiten we weg te gaan voordat er geen doorkomen meer aan is. We zijn erg onder de indruk. Hier een videoverslag van het festival.
We rijden vandaag nog door naar Vadodara. We blijven ons verbazen over de goede weg, het weinige verkeer, het weinige getoeter, de groene velden en weinig tot geen toeristen in vergelijk tot Rajasthan. Het is ook een stuk goedkoper.
We zien onderweg een groep trekkende nomaden die met hun kamelen, schapen en geiten op pad zijn. Het is een mooi gezicht. De bedden staan bovenop de kamelen en daarop zitten de jonge kinderen en kleine geitjes. Even verderop zijn wat nomadenvrouwen bezig om de kamelen te bepakken. De mannen zijn met de schapen en geiten al vooruit.
's Middags ontmoeten we Bubu, die deze reis voor Dimsum in Gujarat organiseert. Hij heeft een reisbureau in Orissa. Hij gaat de rest van deze reis ook mee begeleiden. Bubu neemt ons 's avonds mee uit eten naar een plaatselijk restaurant. Hij bestelt verschillende gerechten. Vooral heerlijke soep en zoetzure pittige kaas. Inclusief drankje 260R pp.
Een paar dagen later horen we dat een foto van Martijn in de krant heeft gestaan. Dat is dus het plaatselijke nieuws over het festival! Onze hele groep schijnt ook nog op de televisie geweest te zijn.

Dinsdag 25 maartNaar Bhavnagar

Onderweg naar Bhavnagar zien we witte ibissen, flamingo's, ooievaars, tabaksplanten, ongelukken, grote rivieren. En een karavaan met nomaden.Nomaden, Gujarat De mannen en de geiten zijn nog bij de vrouwen en de kamelen. Er wordt onderhandeld om foto's te maken, maar ze vragen 5000R. Men ziet er, alweer, prachtig uit. De vrouwen dragen hele brede armbanden om de onderarmen van kamelenbeen en de ouderen hebben grote oorbellen. De gaatjes zitten aan de bovenkant van de lellen en de bellen zijn zo zwaar, dat de bovenlel neerhangt. De mannen dragen witte tulbanden, witte gewaden en een wit geplooid jasje. En grote gouden oorknoppen. Geweldig. Ze durven niet zelf de beslissing te nemen over de foto's en er wordt gebeld. Ze leven dan nog wel op de traditionele manier, maar de mobiele telefoon is ook hier ingeburgerd. Men vindt de foto's niet goed. We kijken wat rond en zien honderden geiten, geitjes en een aantal kamelen. Sommige kinderen zijn erg bang. We krijgen masala-thee aangeboden op een schoteltje en wij geven ze bij afscheid wat sigaretten en 200R. Ze denken dat dat voor de foto's is, maar Bubu maakt ze duidelijk dat het voor de kinderen is. En dan, uiteindelijk, mogen we toch foto's maken. Ze vinden het geweldig om zichzelf op de video te zien. Hele kuddes geiten zijn al vertrokken met wat mannen. De vrouwen blijven achter om de kamelen te bepakken en de kleine geitjes en jonge kinderen mogen boven op de kamelen. Zij volgen later de mannen.
Onderweg zien we nog veel meer enorme kuddes geiten op de weg lopen. En nog een karavaan met kamelen.Nomaden, GujaratWe bezoeken Lothal, een archeologische plaats, een opmerkelijke stad uit de Indusbeschaving van 4500 jaar geleden. Het is de oudste stad ter wereld. Toegang 2R (€ 0,35).
In een dorpje hier dichtbij worden we uitgenodigd om rond te kijken. We worden in verschillende huizen binnengenodigd en men laat ons hun huizen vol trots zien. Vooral met televisie zijn ze erg blij. Het dorpshoofd heeft zelfs een koelkast. Ze laten ons allerlei dingen zien die ze verbouwen en we krijgen weer thee op een schoteltje. Martijn krijgen een oranje tulband aangemeten. Hij moet wel gaan zitten, anders kunnen ze er niet bij.
In Bhavnagar zitten we in het enige heritage-hotel van de stad. Een gezellige binnenplaats met stoeltjes en kamers er om heen. Een piepkleine badkamer waar we zowat in de wc staan te douchen.

Woensdag 26 maartBhavnagar, Palitana

Vroeg op vandaag voor een dagtocht naar Palitana. Met 863 tempels is de heuveltop van Shatrunjaya één van de heiligste bedevaartplaatsen van het Jainisme. Over een periode van 900 jaar werden de tempels gebouwd en de heuveltop is volledig gewijd aan de goden. Om daar te komen, moet je een trap op met zo'n 4.000 treden. Om de ergste hitte voor te zijn, gaan we zo vroeg weg, dat we om 7:30 uur aan het klimmen kunnen beginnen. Het is er vrij druk en er zijn heel wat nonnen. Helemaal in het wit gekleed en blootsvoets. De moeilijk ter been zijnde mensen (en de luie) kunnen zich in een draagstoel naar boven laten brengen. Onderweg zijn allerlei plaatsen waar je water kunt drinken, maar dat water is niet goed voor onze magen. Wij moeten het dus meenemen. Af en toe een lekker windje, af en toe een wolkje en anderhalf uur later staan we op de top. Daar moeten de schoenen uit en we mogen die ook niet mee naar binnen nemen. De dragers liggen er uitgeteld bij. Het zijn vooral dikke mensen die zich naar boven laten dragen. De meeste zitten in kleermakerszit op een soort zak die aan een bamboepaal hangt en door twee man gedragen wordt. Sommige zitten in een tuinstoel die tussen twee stokken is vastgebonden en door vier man wordt gedragen.
Palitana, GujaratIn de hoofdtempel wordt van alles geofferd. Er staan lage tafels waar men kleine hoopjes rijst op legt en daar dan figuurtjes van maakt. Ook kokosnoten en bloemen zijn populair. De Jains gaan in lange rijen langs het offerbeeld waarbij ze een doek voor hun mond houden om het beeld niet te besmetten met hun bacteriën. Er is een aparte ingang voor mannen en vrouwen, hoewel ze in de tempel bij elkaar komen. Ze zijn door een groot net gescheiden van de mensen die binnen zitten te bidden en te offeren. De mannen hebben hier geen lange broek met overhemd aan maar een lange lap die kunstig om hun bovenlijf, heupen en benen is gedrapeerd. Mooie lappen zijn het. Meestal zit de vouw er nog in. Soms wordt er gezongen. We zitten een hele tijd in de tempel onze ogen uit te kijken. Eén van onze groep zit met haar voeten vooruit en wordt daar op gewezen, want dat hoort niet. In de tempels in het andere deel komt bijna niemand. Er zitten drie mensen heel erg mooi te zingen. We luisteren een hele poos en beginnen dan aan de tocht naar beneden. Het is gek, maar het lijkt alsof er veel meer treden naar beneden zijn, dan dat we naar boven hebben gelopen. En toch is het dezelfde weg.
We gaan ergens 'all-you-can-eat-thali' eten. Op een grote ronde schaal staan allerlei schaaltjes. Verschillende mannen lopen rond met bakjes en daar scheppen ze naar believen wat van op je bord. Onbeperkt eten voor 90R (€ 1,50).
In het zwembad van het naast ons hotel gelegen luxe hotel mogen we zwemmen. Met Petra en José gaan we er naar toe. Er zwemt een man die een paar keer telefoon krijgt die een bediende naar de rand van het bad brengt. Er wordt gefloten en de man moet vertrekken. Volgens ons is het damesuurtje aangebroken. Verschillende vrouwen verdwijnen in de kleedkamer en we zijn benieuwd naar wat ze aan zullen hebben. Nou, ze zijn prachtig. Een broek tot net boven de knie, een soort T-shirt met mouwtjes en een rokje er aan in allerlei felle kleuren als hardgroen en hardroze. Een mooi gekleurde badmuts ontbreekt niet. We denken dat ze heel erg revolutionair zijn. Het is de gegoede burgerij en de vrouwen zijn allemaal even dik.
's Avonds is er een dansvoorstelling in het oude paleis naast ons hotel ter ere van het begin van de zomer. Kleine meisjes en jongens van een jaar of vijf, zes geven een wervelende voorstelling. Ze zijn gekleed als volwassenen, de meisjes met lange, wijde rokken, hoofddoek, rinkelende kettingen en de jongens in een witte jodhpur broek met van die geplooide jasjes, mutsjes met spiegeltjes en enkelbanden met belletjes. Als we goed kijken, zien we dat de meeste jongetjes meisjes zijn. Een uur lang springen en rennen ze rond. Dan met stokken, dan met ballen, allerlei dansjes in volmaakte harmonie. Niemand loopt uit de pas. Grote klasse.