Nu mijn moeder overleden is sta ik ook even stil bij de manier waarop in verschillende culturen hiermee omgegaan wordt. Wij kennen eigenlijk alleen begraven en cremeren, elders is dat anders.
Het gaat er ook niet overal zo ingetogen toe als bij ons. In Akima (Baliemvallei) zagen we de gerookte mummie van een belangrijke voorvader, die al ouder is dan honderd jaar.
Ze bewaren die in een hut. Aangezien men de tijd niet bijhoudt (niemand weet hoe oud hij is), weet men niet precies hòe oud. Met eerbied wordt de voorvader aan de belangstellenden getoond.
In Torajaland (Indonesië) staan oude bomen, die dienen als laatste rustplaats voor gestorven baby's (kinderen die enkel melk drinken). De lijkjes worden geplaatst in openingen die in de stam zijn gehakt. Die opening wordt vervolgens dichtgemaakt, zodat de boom uiteindelijk om de stoffelijke resten van de kinderen heen groeit. We zien we een rouwstoet aankomen. Het is een kinderbegrafenis. Het kindje is ongeveer een jaar en dus te oud voor een boombegrafenis. De baar wordt gedragen door allemaal kinderen. Een of twee volwassenen zijn erbij om het lijkje in het graf in de rots te schuiven. Niemand is bedroefd. Er wordt één buffel geofferd. De man die het graf heeft geopend, laat vrolijk even zien dat de botten van oma er nog liggen...